Po raz pierwszy miejscowość wymienia dokument z 1459 roku, w którym dzierżawca dóbr ropczyckich, Jan Czyżowski, udzielił zezwolenia Mikołajowi Dzikowi z Borku na wydobywanie rudy nad Tuszymką. Funkcjonowały wówczas jednocześnie dwie nazwy wsi: Zaszkodna i Ruda. W dokumentach pojawia się również nazwa Dwierudzie, którą określano prawdopodobnie Rudę i Kamionkę razem. Na początku XVI wieku działały w Rudzie dwie kuźnice: Marcina Bajera i Andrzeja Baryczki. Dane z 1765 roku informują, że we wsi było 5 kmieci, 12 zagrodników, 7 komorników. Miejscowa tradycja mówi, że tereny nad Tuszymką, a więc i Ruda, były obiektem zainteresowania Rusinów, a później Tatarów, którzy parli tu po żelazo.
22 października 1885 r. urodził się tu Stanisław Kot, wybitny historyk kultury, działacz ruchu ludowego, polityk. Ukończywszy edukację na stopniu podstawowym w szkole w Czarnej i Sędziszowie, kształcił się w rzeszowskim Gimnazjum, a następnie studiował prawo, historię i polonistykę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1920 r. objął Katedrę Historii Kultury na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wielkie uznanie przyniosła mu praca pt. "Historia wychowania", do dzisiaj nie mająca sobie równej w polskiej literaturze historyczno – pedagogicznej. Jego naukowe dokonania ceniono też poza granicami naszego kraju, czego dowodem doktorat "honoris causa", nadany przez Uniwersytet w Oxfordzie. W latach drugiej wojny światowej był ambasadorem w ZSRR, ministrem w rządach gen. Władysława Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka. Po wojnie był ambasadorem Polski Ludowej w Rzymie. W 1949 r. zdecydował się pozostać na emigracji. Ten „...uczony o znakomitej wiedzy, szerokich widnokręgach, najbystrzejszym sądzie ..." zmarł w 1975 r. w Londynie.
Podobno ojciec Stanisława Kota, Marcin, był jednym z dwóch ludzi we wsi, umiejących czytać i pisać, którą to umiejętność wyniósł ze służby w austriackim wojsku. Nie dziwią więc dążenia mieszkańców do utworzenia we wsi szkoły. Istniała ona już przed 1918 r. Po drugiej wojnie światowej funkcjonowała jako placówka czteroklasowa, w latach 1946 - 71. Ze względu na niewielką liczbę uczniów, została zlikwidowana. Obecnie dzieci z Rudy uczęszczają do szkoły w Czarnej Sędziszowskiej.
Północne obszary wsi zajmuje zalew na rzece Tuszymce. Dzięki niemu oraz okolicznym lasom, Ruda jest doskonałym miejscem wypoczynku dla spragnionych ciszy, spokoju, miłośników grzybobrania i wędkarstwa. Powstające coraz to nowe domki letniskowe zdają się potwierdzać rekreacyjne walory miejscowości. Usytuowano tu również Ośrodek Pomocy Społecznej, dysponujący blisko setką miejsc dla osób starszych, wymagających opieki.
Najciekawszymi obiektami w Rudzie są: "Grunwald" jako krzyż, upamiętniający pięćsetlecie zwycięstwa nad wojskami krzyżackimi, wzniesiony w 1910 r. oraz kaplica z 1916 r., wybudowana ku czci poległych w czasie pierwszej wojny światowej, miejsce odprawiania nabożeństw w ciepłe dni.
Ruda jest zgazyfikowana, stelefonizowana oraz posiada wodociąg. We wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna powstała w 1962 r. Pierwszym prezesem został wybrany Józef Ciężkowski. Posiada ona remizę, wzniesioną w 1971 r., rozbudowaną w 1982 r. i ciągle modernizowaną. Obecnie liczy 45 członków. Prezesem jest Marian Krupa, a naczelnikiem - Wojciech Bochnak. Jednostka dysponuje samochodem marki Żuk.
Sołtysem sołectwa jest pan Wojciech Bochnak.
