Kościół parafialny p.w. Narodzenia NMP 
Wybudowany prawdopodobnie w latach 1694-1699 wg projektu Tylmana z Gameren murowany, typu bazylikowego w stylu późnobarokowym. Zniszczony pożarem w roku 1817 został odbudowany w 1870 r. przy wsparciu finansowym mieszczaństwa.
 
Zespół klasztorny OO. Kapucynów  
Składa się z kościoła p.w. Świętego Antoniego z dobudowanym do niego klasztorem. Wybudowany w latach 1741-46 z fundacji Michała Potockiego, właściciela Sędziszowa, wg projektu Jana de Oppitz.  
 
Ratusz 
Wybudowany przed 1620r., wielokrotnie remontowany, obecnie siedziba Urzędu Miejskiego.  
 
Pałac Potockich 
Czworoboczna budowla z dziedzińcem, zwana Koszarami, wybudowany przez Michała Potockiego w początkach XVIII w. (projektant nieznany), do chwili obecnej w całości zachowane skrzydło południowe, pozostałe częściowo w ruinie.  
 
Duże walory zabytkowe i historyczne posiadają także:
- kaplica cmentarna wybudowana w 1844r. na cmentarzu parafialnym,
nagrobki z XIX w. np.; rodziny Walgerów z 1833r., Z. Sędzielowskiej, Ksawerego Preka – malarza, właściciela dworu w pobliskim Sielcu, Władysława Jabłonkowskiego - powstańca listopadowego i właściciela Olchowej, Katarzyny z Trzecieskich-Jabłonkowskiej (najstarszy zachowany pomnik),
- kwatera żołnierzy z I wojny światowej w zachodniej części cmentarza,
- Cmentarz żydowski przy ul. Szkarpowej - założony w XVI w., zniszczony w czasie II wojny światowej, miejsce śmierci 400 Żydów z sędziszowskiego getta i okolic,
- zabudowa mieszkalna w centrum miasta,
- pozostałości zespołu folwarcznego wraz z aleją wzdłuż ul. 1000-lecia i stawem podworskim Skrzynczyna,
- kapliczki przydrożne przy ul. Grunwaldzkiej nr 64 i 94, Borkowskiej nr 38, krzyż na postumencie ku czci ks. Stojałowskiego na skrzyżowaniu ul. Jana Pawła II i Kolbuszowskiej,
- figura św. Jana Nepomucena w dawnym zespole folwarcznym Księżomost.

Ponadto do rejestru obiektów zabytkowych z terenu gminy wpisane są: 
 
Zespół dworski w Górze Ropczyckiej 
W obrębie zespołu znajduje się:
Dwór wzniesiony w trzeciej ćwierci XVIII w. przebudowany ok. 1938r., murowany, na planie prostokąta, częściowo podpiwniczony.
Koszary wzniesione w 1866r. dla pułku Krakusów przez Kazimierza Starzeńskiego – właściciela majątku, później przeznaczone na oficynę dworską.
Wieżyczka narożna tzw. pralnia zbudowana w XVIII w.
Mur ogrodzeniowy zbudowany w XVIII w., otaczał czworokątny dziedziniec od strony wschodniej i północnej.
Lodownia z XIX w.  usytuowana na płn. wschód od pralni.
Zespół folwarczny powstały przed 1849r., znajduje się na zachód od dworu, obejmuje budynki gospodarcze. Przy dawnej alei wjazdowej do zespołu dworsko - parkowego zachowały się figury świętych biskupów: Wojciecha i Stanisława.
 
Zespół parkowy w Górze Ropczyckiej 
Z dawnego XIX-wiecznego zespołu parkowego zachowały się pojedyncze okazy platana, modrzewia i dęby stożkowe pochodzące prawdopodobnie z dawnych klombów. Wschodnią granicę zespołu dworsko-parkowego tworzy wąwóz z zadrzewieniem liściastym tzw. Buczyna, dochodzący do trzech stawów podworskich wyremontowanych w roku 2003. W wąwozie znajduje się kaplica grobowa Starzeńskich z podziemną kryptą, wzniesiona ok. 1870r. Jest to najcenniejszy zachowany fragment dawnego układu kompozycyjnego.  
 
Kościół parafialny p.w. św. Piotra Apostoła w Zagorzycach 
Wzniesiony w latach 1932-37 wg projektu Włodzimierza Gruszeckiego, murowany z cegły silikatowej, trójnawowy. 
 
Kościół parafialny p.w. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Czarnej Sędziszowskiej 
Wzniesiony w latach 1828-30 w stylu klasycystycznym, wewnątrz polichromia z 1894r.  
 
Kościół parafialny p.w. św. Jacka w Będziemyślu  
Wzniesiony w latach 1919-21, Zbudowany w stylu neogotyckim, w pobliżu kościoła stoi kamienna figura św. Jana Nepomucena z XVIII w., w dzwonnicy obok kościoła jeden z dzwonów pochodzi z roku 1833 i został odlany w Berlinie.  
 
Grodzisko zw. "Zamczyskiem" w Będziemyślu 
Usytuowane w południowo-wschodniej części wsi, na wzgórzu Winnica z pozostałościami wałów ziemnych zapewne z XV w. Zamek wraz z całym kompleksem obwałowań ziemnych został prawdopodobnie zniszczony podczas wojen szwedzkich, następnie rozebrany w XIX w. 
 
Ważne elementy kultury materialnej i duchowej spotyka się na terenie każdej miejscowości w gminie.
Do najważniejszych z nich zalicza się:
- w Rudzie: kaplica p.w. Matki Bożej Niepokalanie Poczętej ufundowana przez gromadę w 1917r. za poległych w tym miejscu żołnierzy w trakcie bitwy stoczonej  w czasie I wojny światowej pomiędzy Rosjanami, a Austriakami.
- w Klęczanach: szkoła, obecnie biblioteka, wybudowana około 1920r.
- w Górze Ropczyckiej: remiza strażacka z roku 1924, szkoła z początku XX w., karczma (obecnie sklep) wybudowana przed 1849r.

Osobną grupę stanowią pomniki patriotyczne budowane w 1910 r. w 500-tną rocznicę bitwy pod Grunwaldem. Do nich należą pomniki w Borku Wielkim, Wolicy Ługowej, Wolicy Piaskowej i Rudzie.
Ważnym elementem krajobrazu kulturowego są cmentarze. Większość powstałych przed rokiem 1939 ma charakter zabytkowy prezentując wartości historyczne, przyrodnicze i artystyczne. Do najstarszych w gminie należą cmentarz w Sędziszowie Młp., Górze Ropczyckiej zaznaczony na mapie katastralnej z 1849 r. i Czarnej Sędz. pochodzący z drugiej połowy XIX w. Cmentarze w Zagorzycach i Będziemyślu powstały w latach 20-tych XX w.